اما و اگرهای افزایش ظرفیت رشته های پزشکی

خبریک - در پی کاهش تعداد پزشکان به نسبت افراد در برخی استان های کشور، مقرر شد ظرفیت رشته های پزشکی در دانشگاه های کشور افزایش یابد اما از طرفی برخی متخصصان امر معتقدند افزایش تعداد ظرفیت این رشته ها مشکلی از مشکلات جامعه پزشکی حل نخواهد کرد و منجر به افزایش تعداد پزشکان در مناطق محروم نخواهد شد و حتی باعث افزایش مهاجرت آنها که این روزها نیز به طور چشمگیری در حال وقوع است خواهد شد. رئیس هیات مدیره نظام پزشکی بندرعباس با تاکید بر این که تربیت گلخانه ای پزشک هیچ گره ای را باز نکرده و تبعات آن، همین سیستم فعلی را هم دچار آسیب می کند؛ گفت: تا زمانی که بصورت اصولی معضلات نظام سلامت از جمله کمبود پزشک در مناطق محروم را بطور ریشه ای مرتفع نکنیم افزایش ظرفیت پذیرش حاصلی نخواهد داشت.

 از سازمان نظام پزشکی، دکتر حسین کرم پور با اشاره به این که یکی از معضلات سیستم درمان ما کمبود پزشک در مناطق محروم است؛ اظهار کرد: هیچ فردی که از حداقل دانش و تفکر برخوردار باشد ، نمی تواند در منطقه ای که دارای امکانات پائینی به لحاظ تحصیلی و رفاهی و … است ، ساکن شده و به فعالیت بپردازد لذا ترجیح می دهد که با شرایط درآمدی برابر در یک منطقه برخوردار خدمت کند.

وی افزود: تا زمانی که علل عدم تمایل همکاران به ماندگاری در مناطق محروم و دورافتاده مشخص نشده و بصورت ریشه ای با آن برخورد نشود؛ معضل کمبود پزشک در مناطق محروم به قوت خود باقی خواهد ماند.

رئیس هیات مدیره نظام پزشکی بندرعباس با بیان این که مناطق محروم باید دارای شرایط ویژه برای خدمت رسانی باشند؛ادامه داد: سایر کشورها مانند کانادا شرایط ویژه ای را برای پزشکان(چه داخلی و چه پزشکان خارجی) در نظر می گیرند اما در کشور ما چنین سیستم و مکانیسمی لحاظ نشده و هیچ نوع سیاستگذاری برای آن انجام نشده است.

وی گفت: پزشکان را براساس دوره های موظفی به این مناطق اعزام نموده و هیچ شرایط خاصی از نظر معیشتی ،اسکان و امکانات رفاهی برای همکاران در نظر گرفته نمی شود آن هم با درآمدهای بسیار پایینی که در بخش دولتی وجود دارد، لذا عده ای از افراد بنا بر تعهد خود در آن مناطق به ارائه خدمت پرداخته و سپس بلافاصله خارج شده و به مناطق بهره مند مهاجرت می کنند.

کرم پور با تاکید بر این مهم که اگر می خواهیم در مناطق محروم به لحاظ درمانگران به مشکل برنخوریم باید شرایط ویژه ای برای افرادی که می خواهند به این مناطق بروند در نظر گرفته شود، تصریح کرد: به طور مثال برای این همکاران معافیت مالیاتی در نظر گرفته شود؛ متاسفانه در بخش دولتی از درآمد همکاران بصورت ماهیانه حدود 35 درصد مالیات اخذ می شود که این درآمد هم با تاخیر 6 ماهه تا یکساله به افراد پرداخت می شود و هیچ عقل سلیمی این موضوع را نمی پذیرد.

به گفته وی اگر در مناطق محروم معافیت مالیاتی موجه و منطقی لحاظ شود انگیزه رفتن به این مناطق در پزشکان ایجاد خواهد شد ؛ همچنین یکی از راهکارهای کمک کننده دیگر این است که تعرفه های بخش دولتی در مورد همکارانی که می خواهند در مناطق محروم خدمت کنند، منطقی دیده شود یعنی اگر یک سقف تعرفه ای داریم این سقف به آن ها پرداخت شده و ضرایب تغییر کند .

رئیس هیات مدیره نظام پزشکی بندرعباس خاطرنشان کرد: زمانی که در مناطق محروم و دورافتاده از طریق طرح قاصدک و کسوراتی که اعمال می شود در بهترین حالت 20 تا 30 درصد کارکرد یک پزشک را به او می ؛ طبیعتا زمانی که این درآمد را در یک منطقه برخوردار داشته باشد حاضر نیست برای فعالیت به مناطق دورافتاده برود.

وی اذعان کرد: باید سازوکار پرداخت ها در بخش دولتی برای مناطق محروم به سمت حداکثری شدن برود تا از این طریق مشوق لازم برای خدمت رسانی در آن مناطق ایجاد شود.

کرم پور با بیان این که باید ریشه کمبود پزشک را دریابیم نه این که به فکر افزایش ظرفیت و تربیت نیروی پزشک بیشتر باشیم؛ اظهار کرد: با توجه به تعدد دانشکده های پزشکی که اکنون نیز خیلی از آن ها فاقد کیفیت حداقلی در تربیت کادر پزشکی هستند ؛با افزایش ظرفیت حاصلی جز افت کیفی شدید چیز دیگری مشاهده نخواهیم کرد.

وی با اشاره به این که بسیاری از همکاران انگیزه ای برای ورود به رشته های تخصصی ندارند؛ افزود: ظرفیت رشته های تخصصی خالی مانده است بنابر این نباید کاری انجام دهیم که به ظرفیت انسانی لطمه وارد شده و افراد را از سیستم علمی خارج کنیم.

رئیس هیات مدیره نظام پزشکی بندرعباس تاکید کرد: تربیت گلخانه ای پزشک هیچ گره ای را باز نمی کند و تبعات آن، همین سیستم فعلی را هم دچار آسیب می کند .

وی یاد آور شد: اکنون نیز عوارض افزایش ظرفیت های قبلی را مشاهده می کنیم که کیفیت درمان کاهش داشته و پزشکان متبحر ما در حال مهاجرت هستند در حالی که قبلا میزان مهاجرت بیمار به ایران بالا بود ؛ لذا با هزینه کردن و هدر رفت منابع نیروی پزشکی را تربیت می کنیم که به راحتی مهاجرت نموده و در خدمت سیستم سلامت سایر کشورها خواهد بود.

کرم پور با اظهار تاسف از این که بهترین نخبگان و منابع علمی و انسانی خود را رایگان در اختیار سایر کشورها می گذاریم؛ خاطرنشان کرد: اخیرا شاهد هجمه های رسانه ای و مسائلی هستیم که به ناحق به پزشکان ما نسبت داده می شود که ایران بهشت پزشکان است؛ اگر شرایط کشور برای ماندگاری و خدمت رسانی همکاران مناسب بود، پس آمار بالای مهاجرت نشانگر چیست؟چطور کسی حاضر می شود وطن خود را ترک کرده و به عنوان شهروند درجه دو در سایر کشورها زندگی کرده و به فعالیت بپردازد؟ وی گفت: باید بپذیریم که راه اشتباه در حوزه بهداشت و درمان خروجی اشتباه را به دنبال داشته و حاصل آن فروپاشی سیستم درمان است.

افزایش ظرفیت پزشکی حاصلی به جز صادر کردن نیروی نخبه کشور ندارد /با افزایش ظرفیت نمی توان نیروی متخصص و کارآزموده داشت

رئیس نظام پزشکی اندیمشک با بیان این که افزایش ظرفیت پذیرش دانشجوی پزشکی فقط موجب رشد آمار مهاجرت می شود؛ گفت: با مصوبات دستوری و غیرکارشناسی نمی توان نیروی متخصص و کارآزموده تحویل نظام سلامت داد.
دکتر علیرضا اسپید در گفت و گو با خبرنگار اداره کل روابط عمومی با اشاره به این که برای افزایش ظرفیت پذیرش دانشجوی پزشکی باید فاکتورهای متعددی مدنظر قرار گیرد؛ اظهار کرد: آن چه که متولیان امر برای افزایش ظرفیت ها مد نظر قرار داده اند این است که نسبت پزشک به جمعیت در ایران کمتر از استاندارد دنیا است لذا تا زمانی که به آن استاندارد نرسیده ایم پس می توان ظرفیت ها را افزایش داد.

وی افزود: فاکتور بعدی این است که در مناطق محروم و دورافتاده باید پزشک عمومی ، دندانپزشک، متخصص و فوق تخصص در مراکز درمانی حضور داشته باشند و این امر با افزایش ظرفیت پذیرش امکان پذیر است .

رئیس نظام پزشکی اندیمشک با بیان این که باید این موضوع را همواره در نظر داشته باشیم که آیا با هزینه کرد می توان مشکل موجود را حل کرد یا نه ؛ ادامه داد: تربیت هر دانشجوی پزشکی 7 سال زمان نیاز دارد که با احتساب 2سال خدمت طرح نیروی انسانی و 4 سال دوره رزیدنتی برای اخذ تخصص چیزی حدود 13 سال زمان نیاز داریم تا یک نیروی متخصص پزشکی را تحویل نظام سلامت دهیم که برای همکاران فلوشیپ و ضریب کا این زمان به حدود 20 سال می رسد. این مراحل نشان می دهد که تامین سریع نیروی متخصص توسط افزایش ظرفیت دانشجوی پزشکی استدلال کاملا غیرکارشناسی و بسیار زمان بر است.

اسپید با اشاره به این که تربیت نیروی پزشک هزینه زیادی را برای نظام سلامت به دنبال دارد ؛ تصریح کرد: در شرایط فعلی باید محاسبه شود که آیا اقتصاد کشور بودجه و توان افزایش ظرفیت پذیرش دانشجوی پزشکی را دارد که معمولا وزارت بهداشت به ازای تربیت هر نیروی پزشک تعهد چندین ساله از افراد اخذ می کند تا پس از فارغ التحصیلی به مناطق محروم ودورافتاده برای ارائه خدمت بروند.

وی خاطرنشان کرد: برای آموزش افراد تحصیل کرده حداقل امکاناتی نیاز است که شامل فضای آموزشی، اساتید ، هیات علمی ، آزمایشگاه های تخصصی ، بیمارستان و … بوده که برای افزایش ظرفیت باید این امکانات لحاظ شود و تامین حداقل استاندارد این موارد بسیار هزینه بر است؛ لذا با فرض این که تمام امکانات لازم برای افزایش ظرفیت پذیرش دانشجو اعم از اساتید، اعضای هیات علمی، امکانات آموزشی و … فراهم باشد ؛ بار مالی تربیت نیروی پزشک سالی چند میلیارد است تا پس از فارغ التحصیلی بتوان از خدمت او بهره مند شد که از این هزینه می توان برای توزیع مناسب و تامین مناطق محروم برای ماندگاری پزشکان فعلی استفاده کرد.

رئیس نظام پزشکی اندیمشک با اشاره به این که باید مشوق های لازم را برای ماندگاری همکاران در مناطق محروم و دورافتاده فراهم کنیم؛ اذعان کرد:باید شرایطی را ایجاد کرد تا پزشکان خودشان تمایل به ماندن در مناطق دورافتاده و کم برخوردار را داشته باشند و میزان درآمد پزشکان این مناطق بیشتر از مراکز استان ها و در مراکز استان ها نیز بیشتر از کلان شهرها باشد که اکنون این مسئله برعکس است.

وی تاکید کرد: اغلب همکاران تمایل به فعالیت در کلانشهرها را داشته و نبود شرایط و امکانات کافی و لازم در مناطق محروم یک سیکل معیوب را برای فعالیت پزشکان ایجاد کرده است که با افزایش ظرفیت پذیرش نه تنها این مشکل رفع نمی شود بلکه آمار مهاجرت پزشکان افزایش خواهد یافت.

** با افزایش ظرفیت نمی توان نیروی متخصص و کارآزموده داشت
اسپید با بیان این که هر قدر هم ظرفیت پذیرش دانشجوهای علوم پزشکی را افزایش دهیم باز افراد به فکر مهاجرت و رفتن به کشورهایی هستند که حداقل امکانات لازم را برای گذران زندگی و ارائه خدمات به بیماران داشته باشند؛ گفت: تولید زیاد حاصلی به جز صادر کردن نیروی نخبه کشور ندارد زیرا جاذبه ای برای ماندگاری نخبگان جوان ایجاد نکرده ایم و همواره به سراغ معلول رفته و علت را ریشه یابی نکردیم.

وی اضافه کرد: آموزش نیروی پزشک با یکی دو روز حاصل نشده و زمان بر است و باید برنامه ریزی های لازم در این زمینه انجام شود ؛ لذا با مصوبات دستوری و غیرکارشناسی نمی توان نیروی متخصص و کارآزموده تحویل نظام سلامت داد.

رئیس نظام پزشکی اندیمشک بیان کرد: بسیاری از کشورها پس از پاندمی کووید 19 به نقایص نظام سلامت خود پی برده و با کم ترین هزینه سعی در برطرف نمودن آن دارند که جذب نیروی پزشک از سایر کشورها از جمله این راهکارها است.

وی با اشاره به این که در خوشبینانه ترین حالت پزشکان ایرانی جذب کشورهای همسایه می شوند؛ اظهار کرد: با جذابیت هایی که برای نخبگان ایرانی فراهم می کنند سعی در جذب نیروی متخصص با کمترین هزینه را دارند اما متولیان سلامت ما با تصمیمات غیرکارشناسی و هزینه کرد بالا می خواهند نیروی بومی خود را به سایر کشورها صادر کنند در حالی که باید شرایط را برای ماندگاری همکاران فراهم کرده و از خروج آنان جلوگیری نمائیم.

اسپید با تاکید براین که افزایش ظرفیت پذیرش دانشجوی پزشکی با شرایط فعلی ، عملا باعث پذیرش افراد با استعداد کمتر از استاندارد شده و سطح سواد افراد را کاهش داده که نتیجه آن بروز فاجعه در نظام سلامت خواهد بود؛ یاد آور شد: یکی از چالش هایی که در درازمدت با آن مواجه خواهیم شد این است که افراد توان تصمیم گیری در زمان بحران را نداشته که این امر حاصل تصمیمات خلق الساعه بدون در نظر گرفتن عواقب جبران ناپذیر برای سلامت عموم جامعه است زیرا با افزایش ظرفیت ها برای افرادی هزینه داده ایم که استعداد و توان آنها متناسب با مقتضیات شغل پزشکی و بحران های این حوزه نبوده لذا در وضعیت های بحرانی عملا بهره و استفاده ای برای نظام سلامت و حل مشکلات و معضلات آن ندارند.

هزینه افزایش ظرفیت پذیرش دانشجوی دندانپزشکی را باید مردم پرداخت کنند

عضو شورای عالی نظام پزشکی با اشاره به این که در چند ماه اخیر جامعه دندانپزشکی و حتی مدیران ارشد وزارت بهداشت با تغییر سیاست گذاری مبنی بر افزایش تعداد دانشجویان ، با بیان دلایل علمی با این طرح مخالفت کرده اند؛ گفت: نهایتا در کمال ناباوری این طرح بدون ایجاد زیر ساخت های لازم تائید و تصویب شد که هزینه های اجرای آن باید از جیب مردم پرداخت شود.
دکتر بهنام عباسیان در گفت و گو با خبرنگار اداره کل روابط عمومی با ابراز تاسف از این که انگیزه خدمت رسانی به مردم هر روز بر جامعه دندانپزشکی تنگ تر می شود؛ اظهار کرد: هر چند که سیاست گذاران وزارت بهداشت به نهادینه شدن سلامت دهان و دندان اعتقاد دارند اما با ابلاغ آئین نامه ها و طرح ها به لایه های پائین مدیریتی ماهیت کار کاملا متفاوت است.

وی با اشاره به این که در جهان امروز سلامتی دهان و دندان یکی از دغدغه ها ی دولتمردان است؛ افزود: در این راستا باید سیاستگذاران امر با افزایش انگیزه و ایجاد مشوق های اجتماعی خدمات شایسته ای را به آحاد مردم ارائه دهند تا شاهد جمعیت سالم به لحاظ شاخص های دهان و دندان باشیم.

وی ادامه داد: در چند ماه اخیر جامعه دندانپزشکی و حتی مدیران ارشد وزارت بهداشت با تغییر سیاست گذاری مبنی بر افزایش تعداد دانشجویان ، با بیان دلایل علمی با این طرح مخالفت کرده و نهایتا در کمال ناباوری این طرح بدون ایجاد زیر ساخت های لازم تائید و تصویب شد که هزینه های اجرای آن باید از جیب مردم پرداخت شود.

عضو شورای عالی نظام پزشکی با گریزی به مبحث بیمه خدمات دندانپزشکی تصریح کرد : طبق قانون ؛ سازمان های بیمه گر باید 70 درصد هزینه های سلامت مردم را پرداخت کنند اما با عملکرد ضعیف خود و پاک کردن صورت مسئله در عمل هزینه های سلامت از جیب مردم و پزشکان پرداخت می شود.

عباسیان با اشاره به این که در سال 99 تعرفه های دندانپزشکی با وجود اعتراضات شدید به دلیل غیرواقعی بودن در بخش دولتی ، خصوصی و خیریه با مشخص کردن اجزای آن (جزء حرفه ای، فنی و هزینه مواد) تصویب و به سراسر کشور ابلاغ شد؛ اظهار کرد: در این میان درصد بیمه شدگان تأمین اجتماعی تا پایان سال 99 بالغ بر 52% جمعیت را به خود اختصاص داده که نشانگر اهمیت موضوع سلامت است هر چند که خدمات پایه بیمه تأمین اجتماعی برای جمعیت تحت پوشش خود شامل خدمات پیشگیری، کشیدن دندان، ترمیم یک سطحی و دوسطحی و جرم گیری بوده که خود نقش مهمی در سلامتی دهان و دندان آحاد مردم جامعه ایفا می کند .

وی اضافه کرد: در این میان مدیران ارشد سازمان تامین اجتماعی به نوبه خود برای نفع بیشتر فشار را بر همکاران دندانپزشک شاغل در مراکز تامین اجتماعی افزایش داده و با کم کردن تعرفه های ابلاغی وزارت بهداشت در بخش دولتی و همچنین کم کردن جز حرفه ای آن ضربه ی مهلکی به سلامتی آحاد مردم و جامعه دندانپزشکی وارد نموده اند.

وی با طرح این سوال که چرا سیاست مداران تامین اجتماعی جزیره ای عمل نموده و قوانین وزارت بهداشت که شاخص سلامتی عموم مردم است ؛ نادیده می گیرند؟ آیا نمی دانند با بی انگیزه کردن شاغلین دندانپزشک در تامین اجتماعی به سلامتی آحاد مردم آسیب می رسانند؟

عضو شورای عالی نظام پزشکی خاطرنشان کرد: شاید بحث سلامتی دهان و دندان برای مدیران ارشد بیمه به دلیل گران بودن مواد و تجهیزات از اهمیت خاصی برخوردار ؛ لذا قضاوت را به بیمه شدگان تامین اجتماعی می سپارم که خود همواره از درد دندان آسیب فراوانی دیده اند .

وزارت بهداشت موظف به اجرای قانون افزایش ظرفیت رشته‌های پزشکی و دندان‌پزشکی است

در این حال نماینده مردم رشت در مجلس شورای اسلامی گفت: شورای عالی انقلاب فرهنگی متناسب با نیاز کشور قانونی را مصوب کرده و وزارت بهداشت موظف به اجرای آن است.

جبار کوچکی نژاد در گفت‌وگو با ایسکانیوز، با اشاره به مصوبه افزایش ظرفیت رشته‌های پزشکی و دندانپزشکی اظهار کرد: موضوع مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی بسیار روشن است. این شورا متناسب با نیاز کشور قانونی را مصوب کرده و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی موظف به اجرای آن است.

وی با اشاره به برخی مخالفت‌ها افزود: وزارت بهداشت و درمان باید تلاش کند مشکلات موجود سر راه این افزایش ظرفیت را حل کند و معتقدم دولت باید در این زمینه به وزارتخانه بهداشت یاری دهد، چون این موضوعی نیست که مجلس بتواند ورودی در آن داشته باشد.

عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی افزود: ممکن است تعارض منافع در این حوزه وجود داشته باشد، اما معاون اول رئیس جمهور باید به مسئله ورود و مشکل را حل کند. اکنون کشور با هزاران مشکل مواجه است و نباید اجازه دهیم مسائل اینچنینی به دغدغه‌های جامعه اضافه شود.

نماینده مردم رشت در مجلس شورای اسلامی خاطرنشان کرد: اگر درسطح وزارتخانه بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مسئله‌ای به لحاظ زیرساخت اجرای قانون وجود دارد، دولت به عنوان قدرت بالادست باید به آن ورود داشته باشد تا قانون به نفع مردم جامعه و تربیت نیروی متخصص اجرایی شود.

منبع : شفقنا